تبادل لینک هوشمند 
آمار
وب سایت:
سوره حمد
سوره ی حمد كه نام دیگرش «فاتحة الكتاب» است، هفت آیه دارد [1]وتنها سوره ای است كه بر هر مسلمانی واجب است روزانه ده بار آن را در نمازهای شبانه روزی بخواند و در صورت ترك عمدی نماز او باطل است. «لاصلاة الاّ بفاتحة الكتاب» [2] بنا به روایت جابربن عبداللّه انصاری از رسول اكرم صلی الله علیه و آله: این سوره بهترین سوره های قرآن است. و به نقل ابن عباس؛ سوره ی حمد اساس قرآن است. در حدیث نیز آمده است: اگر هفتاد مرتبه این سوره را بر مرده خواندید و زنده شد، تعجّب نكنید. [3] از نامگذاری این سوره به «فاتحة الكتاب» توسط پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله، [4]معلوم می شود كه تمام آیات قرآن در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله جمع آوری شده و به صورت كتاب در آمده است و به امر ایشان این سوره در آغاز و شروع كتاب (قرآن) قرار گرفته است. همچنین در حدیث ثقلین می خوانیم كه پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «انّی تارك فیكم الثقلَین تفسیر نور(10جلدی) ، ج 1 ، ص : 20
كتاب اللّه و عترتی» [5] من دو چیز گرانبها در میان شما می گذارم، كتاب خدا و خاندانم. از این حدیث نیز معلوم می شود كه آیات الهی در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله به صورت «كتاب اللّه» جمع آوری شده و به همین نام در میان مسلمانان معروف و مشهور بوده است. آیات سوره ی مباركه فاتحه، اشاراتی در باره ی خداوند و صفات او، مسأله معاد، شناخت و درخواست رهروی در راه حقّ و قبول حاكمیت و ربوبیّت خداوند دارد. همچنین به ادامه ی راه اولیای خدا، ابراز علاقه واز گمراهان و غضب شدگان اعلام بیزاری و انزجار شده است. سوره ی حمد- همانند خود قرآن- مایه ی شفاست، هم شفای دردهای جسمانی و هم شفای بیماری های روحی. [6]
تفسیر نور(10جلدی) ، ج 1 ، ص : 21
1- انسان در تلاوت سوره ی حمد با «بِسْمِ اَللّهِ» از غیر خدا قطع امید می كند.
2- با «رَبِّ اَلْعالَمِینَ» و «مالِكِ یَوْمِ اَلدِّینِ» احساس می كند كه مربوب و مملوك است و خودخواهی و غرور را كنار می گذارد.
3- با كلمه «عالمین» میان خود و تمام هستی ارتباط برقرار می كند.
4- با «اَلرَّحْمنِ اَلرَّحِیمِ» خود را در سایه لطف او می داند.
5- با «مالِكِ یَوْمِ اَلدِّینِ» غفلتش از آینده زدوده می شود.
6- با گفتن «إِیّاكَ نَعْبُدُ» ریا و شهرت طلبی را زایل می كند.
7- با «إِیّاكَ نَسْتَعِینُ» از ابرقدرت ها نمی هراسد.
8- از «أَنْعَمْتَ» می فهمد كه نعمت ها به دست اوست.
9- با «اِهْدِنَا» رهسپاری در راه حقّ و طریق مستقیم را درخواست می كند.
10- در «صِراطَ اَلَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ» همبستگی خود را با پیروان حقّ اعلام می كند.
11- با «غَیْرِ اَلْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ» و «لاَ اَلضّالِّینَ» بیزاری و برائت از باطل و اهل باطل را ابراز می دارد
. تفسیر نور(10جلدی) ، ج 1 ، ص :22
1\1 «1» بِسْمِ اَللّهِ اَلرَّحْمنِ اَلرَّحِیمِ
به نام خداوند بخشنده ی مهربان.
در میان اقوام و ملل مختلف، رسم است كه كارهاى مهم و با ارزش را به نام بزرگى از بزرگان خویش كه مورد احترام و علاقهى آنهاست، شروع مىكنند تا آن كار میمون و مبارك گردد و به انجام رسد. البتّه آنان بر اساس اعتقادات صحیح یا فاسد خویش عمل مى كنند
«بسم اللَّه الرّحمن الرّحیم» سر آغاز كتاب الهى است. «بسم اللَّه» نه تنها در ابتداى قرآن، بلكه در آغاز تمام كتابهاى آسمانى بوده است. در سر لوحهى كار و عمل همهى انبیا «بسم اللَّه» قرار داشت. وقتى كشتى حضرت نوح در میان امواج طوفان به راه افتاد، نوح علیه السلام به یاران خود گفت: سوار شوید كه «بسم اللَّه مجراها و مرساها»(8) یعنى حركت و توقّف این كشتى با نام خداست. حضرت سلیمان علیه السلام نیز وقتى ملكه سبا را به ایمان فراخواند، دعوتنامه خود را با جملهى «بسم اللَّه الرّحمن الرّحیم»(9) آغاز نمود.
حضرت على علیه السلام فرمود: «بسم اللَّه»، مایه بركت كارها و ترك آن موجب نافرجامى است. همچنین آن حضرت به شخصى كه جملهى «بسم اللَّه» را مى نوشت، فرمود: «جَوِّدها» آنرا نیكو بنویس.(10)
امامان معصوم علیهم السلام اصرار داشتند كه در نماز، بسم اللَّه را بلند بگویند. امام باقرعلیه السلام در مورد كسانى كه «بسم اللَّه» را در نماز نمى خواندند و یا جزء سوره نمى شمردند، مى فرمود: «سَرقوا اكرم آیة»(14) بهترین آیه قرآن را به سرقت بردند. در سنن بیهقى در ضمن حدیثى آمده است: چرا بعضى «بسم اللَّه» را جزء سوره قرار ندادهاند!(15)
شهید مطهّرى قدس سره در تفسیر سوره حمد، ابن عباس، عاصم، كسایى، ابنعمر، ابنزبیر، عطاء، ابنطاووس، فخررازى وسیوطى را از جمله كسانى معرّفى مىكند كه بسم اللَّه را جزء سوره مىدانستند.
در تفسیر قرطبى از امام صادق علیه السلام نقل شده است: «بسم اللَّه» تاج سورههاست. تنها در آغاز سوره برائت (سوره توبه) «بسم اللَّه» نیامده و این به فرموده حضرت على علیه السلام به خاطر آن است كه «بسماللَّه» كلمه امان و رحمت است، واعلام برائت از كفّار و مشركان، با اظهار محبّت ورحمت سازگار نیست.(16)
نظرات شما عزیزان:
